Η ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΣ ΘΗΒΑΪΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
Ιδρυτής ο Φιλόλαος ο Κροτωνιάτης (474/470-388 π.Χ)
Κατσέλης Γεώργιος – Μαθηματικός – πρ. Προϊστάμενος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Βοιωτίας – Συγγραφέας
- Πυθαγόρειος Θεοσοφία: «Η Μονάδα (Το Ένα) είναι ο νόμος του Θεού – Ο Αριθμός είναι ο νόμος του Σύμπαντος – Η Εξέλιξη είναι ο νόμος της Ζωής»
- Φιλόλαος: «Το πραγματικό καθετί που γνωρίζουμε έχει έναν αριθμό. Αλλιώς θα ήταν αδύνατο να το γνωρίσουμε και να το καταλάβουμε με τη λογική. Το Ένα είναι η Αρχή του Παντός»
- Μίτσιο Κάκου (Michio Kaku, 1947). Θεωρητικός Φυσικός στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης: «Η Θεϊκή Εξίσωση. Η αποκάλυψη της θεωρίας των Πάντων».
Η ζωή του Πυθαγόρα
Ο Πυθαγόρας γεννήθηκε στην Σάμο περίπου το 580/576 π.Χ. Πατέρας του ήταν ο Μνήσαρχος και μητέρα του η Πυθαϊδα. Μαθήτευσε στους καλύτερους δασκάλους, φιλοσόφους της εποχής (Θαλής, Αναξίμανδρος, Ερμοδάμαντας, Φερεκύδης). Περίπου στα 18-20 χρόνια του ταξίδεψε στην Αίγυπτο και εντάχθηκε στο Κλειστό Μυστικιστικό Ιερατείο της για 10 χρόνια. Έζησε άλλα 10-12 χρόνια αιχμάλωτος στην Βαβυλώνα, όπου και μυήθηκε στα λατρευτικά στοιχεία των τριών υπαρχουσών διαφορετικών θρησκειών. Επέστρεψε στην Σάμο μεσήλικας, την οποία εγκατέλειψε άμεσα λόγω της ανελευθερίας του Τυραννικού Καθεστώτος του Πολυκράτη. Διέφυγε στον Κρότωνα της Κάτω Ιταλίας, όπου το 535/530 π.Χ ίδρυσε τη διάσημη Κλειστή Μυστικιστική Μαθηματική Φιλοσοφική Θρησκευτική Πυθαγόρεια Σχολή, η οποία όμως, για διάφορους λόγους κάηκε και καταστράφηκε από αντιφρονούντες πολλές φορές.
Η ζωή του Φιλόλαου
Ο Φιλόλαος γεννήθηκε στον Κρότωνα της Κάτω Ιταλίας και κατ΄ άλλους στον Τάραντα ή το Μεταπόδιο επίσης της Κάτω Ιταλίας (Μεγάλη Ελλάδα) περίπου το 470 π.χ. Ήταν μαθητής της Πυθαγόρειας Φιλοσοφικής Σχολής στον Κρότωνα και σύγχρονος του Σωκράτη (469-399 π.Χ). Υπήρξε φιλόσοφος, μαθηματικός, αστρονόμος και ιατρός. Η Πυθαγόρειος Σχολή στον Κρότωνα ως Κλειστή, Μυστικιστική και Αριστοκρατική υπέστη κατά περιόδους αλλεπάλληλες επιθέσεις και καταστροφές.Περίπου το 496 π.Χ κατά του Πυθαγόρα και των Πυθαγορείων, στασίασαν ο Κύλων, αριστοκράτης Κροτωνιάτης, κυρίως γιατί έφερε βαρέως την απόρριψή του από τη Σχολή και οι οπαδοί του και δευτερευόντως για πολιτικούς λόγους. Με συνωμοτικές μεθόδους διέλυσαν και έκαψαν τους Πυθαγόρειους. Δολοφόνησαν πολλά ηγετικά στελέχη, καθώς και τον Μέγα Διδάσκαλο και Μύστη Πυθαγόρα. Μετά το θάνατο του επτά πόλεις της Κάτω Ιταλίας ερίζουν για τον τόπο Ταφής του! Οι Πυθαγόρειοι του Κρότωνα, τον 5ο π.Χ αιώνα, υπέστησαν και άλλες αρκετές επιθέσεις ανεξέλεγκτες και εν πολλοίς κατευθυνόμενες. Κατά τον Πλούταρχο (50-120 μ.Χ), μέγιστο Βοιωτό φιλόσοφο και παιδαγωγό, αλλά και τον Νεοπλατωνικό Ολυμπιόδωρο, οι Πυθαγόρειοι πυρπολήθηκαν και το 430 π.Χ, κατά τη διάρκεια μιας ακροαματικής διδασκαλίας, στο σπίτι του αθλητή Μίλωνα. Ο Φιλόλαος, ο Λύσις και λίγοι άλλοι διέφυγαν και αφού περιπλανήθηκαν, έφτασαν στη τότε ακμάζουσα Θήβα, παρά τις καταστροφές που είχε υποστεί διαχρονικά. Ο Φιλόλαος ίδρυσε στην Θήβα Πυθαγόρεια Φιλοσοφική Σχολή, στην οποία δίδαξε και ο Λύσις, ο οποίος διετέλεσε μετά τον Φιλόλαο και Σχολάρχης αυτής. Στη Σχολή αυτή μαθήτευσαν πολλοί Θηβαίοι και άλλοι εκτός Βοιωτίας, οι οποίοι μεταγενεστέρως ανεδείχθησαν διάσημοι φιλόσοφοι, στρατηγοί κλπ.
Πίστη, Λόγος και Μαθηματικά
Παντού και σε όλους τους λαούς της γης η πίστη προηγήθηκε της γνώσης και η θρησκεία της φιλοσοφίας.
Η πίστη και η θρησκεία εδωσαν κατ΄αρχήν κάποιες απαντήσεις στο στοχασμό και στα προβλήματα των ανθρώπων. Επίσης, ο προφορικός , αφηγηματικός λόγος ήταν η πρώτη συλλογική έκφραση των ανθρώπων.
Ο γραπτός λόγος, που ευρηματικά ακολούθησε, κατέστησε τη συλλογική μνήμη αιώνια.
Η ανακάλυψη και χρήση των αριθμών ήταν μια υψηλής εμβέλειας νοητικότητα, γιατί επέβαλε ακριβείς καταγραφές και ρυθμίσεις στο χώρο, στο χρόνο και στις ανθρώπινες σχέσεις σε όλα τα πεδία και επίπεδα των δράσεων.
Τέλος, οι Μαθηματικές θεωρίες και τα Μαθηματικά Μοντελα, με την απόλυτη λογική δομή τους και την αποδεικτική συμπερασματολογία τους, έδωσαν τη δυνατότητα στις επιστήμες να περιγράψουν διάφορες οντότητες, πράγματα, φαινόμενα και διεργασίες, να κάνουν προβλέψεις και να επιλύσουν ικανοποιητικά ένα πολύ μεγάλο πλήθος προβλημάτων.
Του Πυθαγόρα και των Πυθαγορείων προηγήθηκαν : Ο θρυλικός Ορφέας (π. 1500 πΧ) και οι Ορφικοί, ο Όμηρος (π. 850 π.Χ), ο Ησίοδος (π. 850/800 π.Χ) από την Άσκρη Βοιωτίας, καθώς και οι Ίωνες – Μιλήσιοι φιλόσοφοι Θαλής (624-546 π.Χ), Αναξίμανδρος (611-545 π.Χ) και Αναξιμένης (570-526 π.Χ).
Ο Ορφέας και οι Ορφικοί εισήγαγαν διάφορες δοξασίες, έννοιες και ιδέες. Συγκεκριμένα, του υλικού σώματος και της άϋλης θείας ψυχής του ανθρώπου, του αμαρτήματος, της μύησης, της κάθαρσης της ψυχής, την τιμωρία μετά θάνατο, την έξοδο της ψυχής από το «φοβερό κύκλο» της μετενσωμάτωσης και μετεμψύχωσης, την ένωση της μυημένης ψυχής με το φως της αναστάσεως των φωτεινών θεών κλπ.
Ο Όμηρος με τα αθάνατα έργα του «Ηλιάδα» και «Οδύσσεια» θεωρεί το μυθικό ποτάμι Ωκεανό γεννήτορα των Θεών, του Κόσμου, όλων των πραγμάτων και των ανθρώπων.
Ο Ησίοδος με τα έργα του «Θεογονία» και «Έργα και Ημέραι» συμπεριλαμβάνει τις διάσπαρτες μυθολογικές διηγήσεις των αρχαίων Ελλήνων σε ένα ενιαίο πλαίσιο. Βάζει Τάξη στο Χαοτικό Σύμπαν των Θεών. Διαμορφώνει μια γενεαλογία και μια ιεραρχία, μια «Θεογονία». Ξεκινάει από μια ανθρωπομορφική προσωποποίηση των φυσικών δυνάμεων (Χάος, Γη, Έρως) και φτάνει με λογική συνέπεια στο Δωδεκάθεο και στους άλλους Θεούς.
Ο Όμηρος και ο Ησίοδος δίνουν διάφορες κοσμολογικές απαντήσεις:
i) Η Γη είναι στο Κέντρο του Σύμπαντος ii) Η μορφή της είναι επίπεδος δίσκος iii) H Γη περιβάλλεται από τον «Κυκλικό Ωκεανό» iv) Καλύπτεται από τον συμπαγή ουράνιο θόλο v) Στο βάθος της Γης είναι οι ρίζες της και ο μυθικός Τάρταρος και τέλος vi) Η Γη είναι σταθερή και ακίνητη.
Οι Ίωνες φιλόσοφοι, περίπου το 570 π.Χ, μετέφεραν το βάρος από τη Θεϊκή Κοσμογονία και Κοσμολογία από τον κόσμο των Θεών στο φυσικό κόσμο.
Πρώτος ο Θαλής ο Μιλήσιος ζητά να βρει την αρχή του παντός όχι με το μύθο, τη μυθική σκέψη, αλλά δια της λογικής σκέψης. Ως τέτοια αρχή θεώρησε την ύλη, αγέννητη, ανώλεθρη (χωρίς θάνατο, χωρίς τέλος), δύναμη κινητική, ζωϊκή και λογική, ένα είδος θείας δυνάμεως, δηλαδή ψυχής. Από την αρχή – ύλη πηγάζουν τα πάντα και σε αυτήν αφανίζονται τα πάντα. Ο Θαλής θεώρησε ως πρώτη αρχή το ύδωρ – νερό. Ο Αναξίμανδρος το «άπειρο» (πλήθος ή χάος). Ο Αναξιμένης τον αέρα.
Ο Πυθαγόρας είναι ο δεύτερος Έλληνας φιλόσοφος και Μαθηματικός μετά τον Θαλή τον Μιλήσιο, που ίδρυσε Σχολή, η οποία μάλιστα ήταν Κλειστή Θρησκευτική Μυστικιστική Αδελφότητα και Φιλοσοφικό Διδασκαλείο.
Ο Φιλόλαος στην Θήβα, 100 περίπου χρόνια μετά τον Πυθαγόρα, πιστεύω ότι ακολούθησε περίπου το Πυθαγόρειο Φιλοσοφικό, Μαθηματικό και Διδασκαλικό Μοντέλο. Η Σχολή αυτή είχε ιδιάζουσα Δομή, Οργάνωση, Ιεραρχία, ιδιαίτερες σκληρές δοκιμασίες επιλογής των εισαγομένων μαθητών – φοιτητών, πρόγραμμα, βαθμίδες διδασκαλίας και πεδία έρευνας και στοχασμού. Επιγραμματικά και συντομογραφικά καταγράφω:
- Θεοσοφία/ Θεογονία/ Θεολογία (Θεός, Θεότητα, Επιστήμη των Απόλυτων αρχών).
- Κοσμογονία / Κοσμολογία (Το Σύμπαν δημιουργήθηκε από τον αριθμό ΕΝΑ. Πίστη στην αριθμητική φύση και δομή του Κόσμου. Κοσμογονία με αριθμητική αρχή και δομή. Ο Κόσμος δομείται με ακέραιο και ρητό θετικό τρόπο. «Διακριτότητα» του Κόσμου. Οι δομικές σχέσεις εκφράζονται με θετικούς ακέραιους αριθμούς και με τους λόγους αυτών).
- Οντολογία / Κοσμοθεωρία («Είναι και «Γίγνεσθαι». Ουσία των υπαρκτών πραγμάτων. Το «Είναι» είναι ταυτόσημο με τον αριθμό «ΕΝΑ»).
- Ανθρωπολογία / Ψυχολογία (Σύσταση του ανθρώπου, εξέλιξη της ψυχής στο Σύμπαν. Τύχη της ψυχής μετά θάνατο).
- Γνωσιολογία (Η ικανότητα του πνεύματος να αποδίδει στα αντικείμενα την αλήθεια. Πηγή, ουσία, όρια και τρόποι της γνώσης. Ο Κόσμος στηρίζεται σε 10 αρχές εννοιολογικών διπόλων).
- Φυσική (Περί φύσεως, ιδιότητες των γήινων αντικειμένων – πραγμάτων και φαινομένων).
- Μαθηματικά (Φιλοσοφία και Μαθηματικά, Αριθμητική, Γεωμετρία, Μουσική, Αστρονομία)
α) Οι αριθμοί ως αρχές των όντων/ Πυθαγόρεια Φιλοσοφία (Οι Αριθμοί ουσιαστικά στοιχεία του Κόσμου. Αναπαράσταση των αριθμών με μικρούς λίθους).
β) Ταξινόμηση των αριθμών (Μελέτη των ιδιοτήτων των αριθμών)
γ) Τετρακτύς – Τετρακτύες (η Τετράδα 1,2,3,4 με 1+2+3+4=10. Η Τετρακτύς και ο αριθμός 10 ήταν για τους Πυθαγόρειους ιερές οντότητες).
δ) Αναλογίες (Λόγοι θετικών ακεραίων αριθμών , λόγοι μεγεθών στο Σύμπαν).
ε) Χρυσή Τομή / Χρυσός Λόγος (Εμφανίζεται παντού στο Σύμπαν, στη φύση, στο ανθρώπινο σώμα και στις όμορφες κατασκευές).
στ) Το Αστεροειδές σχήμα / «Πεντάλφα». (Το πεντάκτινο αστέρι, σύμβολο της Πυθαγόρειας Σχολής. Έγινε σύμβολο και πολλών άλλων μετά, μέχρι και σήμερα!!!).
ζ) Τα κανονικά πολύεδρα (Τετράεδρο, εξάεδρο – κύβος, οχτάεδρο, δωδεκάεδρο, εικοσάεδρο).
η) Η Σφαίρα (Τέλειο στερεό σχήμα).
θ) Το Πυθαγόρειο Θεώρημα. (Η Πυθαγόρεια Εξίσωση Ζ2=Χ2+ψ2 έχει άπειρες θετικές ακέραιες λύσεις. Με διευρυμένη μορφή ισχύει στον τρισδιάστατο χώρο και στον τετραδιάστατο Χωροχρόνο των Μινκόβσκι – Αϊνστάϊν (ανακαλύφθηκε το 1908 μ.Χ !!!).
ι) Ασύμμετροι / Άρρητοι αριθμοί. Η ανακάλυψη από τον Πυθαγόρειο Ίππασο της ασυμμετρίας και αρρητότητας δημιούργησε κρίση στη Κοσμοθεωρία των Πυθαγορείων. Πρώτη κρίση στα μαθηματικά παγκοσμίως! Οι θετικοί ακέραιοι (φυσικοί αριθμοί) και οι λόγοι των δεν επαρκούν για να μετρήσουμε όλα τα μεγέθη στο Σύμπαν. Ο Ίππασος παρέβη τον «Όρκο Σιωπής». Από κοινό ταξείδι των Πυθαγορείων στη θάλασσα, ο Ίππασος δεν επέστρεψε!!!
8) Πυθαγόρειος Μουσική. Οι βασικοί φθόγγοι της μουσικής κλίμακας των Πυθαγορείων εκφράζονται με αριθμητικούς λόγους και συνδέονται με την «Τετρακτύν».
9) Το Αστρονομικό Σύστημα του Φιλόλαου / Κοσμικό Σύστημα των Πυθαγορείων
10) Βιοθεωρία / Η φιλοσοφία ως τρόπος ζωής. (Στρατηγικές ζωής, επιβίωσης, αντίστασης, σύγκρουσης, ηγεμονίας, ευτυχίας, ευδαιμονίας κ.λ.π).
11) Μυστικισμός και Μαθηματικά (Η «Αφαιρετική» Μαθηματική Σκέψη στους Πυθαγόρειους είναι συνδεδεμένη με όλα τα μυστικά, μυστήρια και παράδοξα του κόσμου).
12) Το δόγμα της μετεμψύχωσης και μετενσωμάτωσης. (Η πίστη του Πυθαγόρα ότι η ψυχή είναι αθάνατη και οτι μπορεί να μεταβαίνει σε άλλα σώματα και ζωϊκά είδη μετά θάνατο).
Η Πυθαγόρειος Σχολή διατηρήθηκε λίγους αιώνες. Η Πυθαγόρειος όμως Φιλοσοφικοθρησκευτική και Μαθηματική Σκέψη προβληματίζει αιώνια ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Η Πυθαγόρειος / Φιλολάειος Θηβαϊκή Φιλοσοφική Σχολή
Θα αναφερθώ σε τέσσερα εκ των ανωτέρω πεδίων:
1ο) Οι αριθμοί ως αρχές του Σύμπαντος Κόσμου, των όντων και η Ουσία Όλων των υπαρκτών πραγμάτων.
Ο Φιλόλαος υπερέβη, 100 χρόνια μετά τον Πυθαγόρα, την δια του «Όρκου σιωπή». Στο έργο του με τίτλο «Κόσμος, Φύσις, Ψυχή», το οποίο ο Πλάτωνας αγόρασε πανάκριβα, έγραψε:
α) «Το πραγματικό καθετί που γνωρίζουμε έχει έναν αριθμό. Αλλιώς θα ήταν αδύνατο να το γνωρίσουμε και να το καταλαβαίνουμε με τη λογική. Το Ένα είναι η Αρχή του Παντός»
β) «Όλα τα πράγματα που γνωρίζουμε, έχουν αριθμό. Γιατί χωρίς τον αριθμό δεν είναι δυνατό ούτε να τα σκεφτούμε ούτε να γνωρίσουμε τίποτε». (Φιλόλαος, απόσπ. 4)
γ) « Η Φύση συναρμόστηκε σε Κοσμική Τάξη από τα άπειρα και τα πεπερασμένα. Και όλος ο Κόσμος και όσα υπάρχουν μέσα σ΄ αυτόν». (Φιλόλαος, αποσπ. 1 )
Ο Αριστοτέλης (384-322 π.Χ) μας πληροφορεί ότι : Οι Πυθαγόρειοι θεωρούσαν τους αριθμούς ως τη μόνη πραγματικότητα στο Σύμπαν. Έγραψε:
α) «Τα πάντα είναι αριθμοί» (Μεταφυσικά 987 b, 27-28)
β) «Τα σώματα αποτελούνται από αριθμούς» (Μεταφυσικά)
γ) «Ο αριθμός είναι η ουσία των πραγμάτων» (Μεταφυσικά 987 …. 15)
Οι αριθμοί για τους Πυθαγόρειους δεν ήταν απλά σύμβολα ποσοστικών Οντοτήτων και σχέσεων, που τους αναπαριστούσαν με «Τελείες», ήταν ποιοτικές, ιερές Πνευματικές Οντότητες, που αποτελούσαν την Ουσία του Κόσμου. Οι Φυσικοί Αριθμοί («φύσει αριθμοί») 1,2,3,4, …. 10,11,12,13, …, καθώς και οι λόγοι αυτών (ρητοί/κλασματικοί, τερματιζόμενοι δεκαδικοί) έπαιξαν ρόλο ιδανικής συμβολικής δομής και αποτελούσαν την Ουσία και την Αρχή του Σύμπαντος Κόσμου.
Ο Πυθαγόρας, οι Πυθαγόρειοι και ο Φιλόλαος στη Φιλοσοφική Σχολή της Θήβας δέχτηκαν ως Αρχή του Σύμπαντος Κόσμου τον Αριθμό. Μια ουσία μη υλική με κινητική, ζωϊκή και λογική δύναμη. Μια αρχή νοούσα – πνευματική με υπόσταση, που διακοσμεί και δευθύνει τα πάντα. Ο αριθμός, οι αριθμοί γι΄ αυτούς και τον Φιλόλαο είναι ουσίες αυθύπαρκτες, αυτοτελείς και πραγματικές, που έχουν συγχρόνως και τη δύναμη της διαπλάσεως. «Μιμήσει τα όντα είναι των αριθμών» (Τα όντα είναι μιμήσεις – είδωλα των αριθμών).
Ο Πλάτων (427-347 π.Χ) στη Θεωρία των Ιδεών κατέγραψε μεταγενεστέρως: «Οι ιδέες είναι τα αρχέτυπα των Όντων». Ακόμα, οι Πυθαγόρειοι έλεγαν ότι: «Πάντα κατ΄αριθμόν γίγνονται». Πίστευαν βαθιά στην Πνευματικότητα και στη Μυστικιστικότητα των αριθμών, καθώς και στην υπερφυσική και μαγική τους δύναμη.
Το Αστρονομικό Σύστημα του Φιλόλαου
Το Αστρονομικό Σύστημα του Φιλόλαου έχει δομηθεί σύμφωνα με την Αρχή της Αρμονίας και κινείται στο χώρο της Πυθαγόρειας Κοσμικής Φιλοσοφίας. Στο κέντρο του Σύμπαντος – Κοσμικού Συστήματος είναι το Κεντρικό Πυρ (Εστία Πυρος και Φωτός, θεϊκή «φωτιά»). Γύρω από το Κεντρικό Πυρ σε Κυκλικές Τροχιές κινούνται 10 ουράνια σώματα ως εξής: Γη, Σελήνη, Ήλιος, οι πέντε Πλανήτες: Ερμής, Αφροδίτη, Άρης, Δίας και Κρόνος και οι απλανείς αστέρες. Σύνολο 9. Τα ουράνια σώματα όμως, έπρεπε να είναι 10, γιατί ο αριθμός 10 ήταν για τους Πυθαγόρειους Ιερός Μαθηματικός Συμπαντικός Αριθμός. Ο αριθμός 10 αποτελούταν από την Ιερή Τετράδα 1,2,3,4, καθόσον 1+2+3+4=10 (Ιερή Τετρακτύς). Ο 10 περιλαμβάνει, κατά τους Πυθαγόρειους και τον Φιλόλαο, όλη τη φύση, τη φύση των αριθμών και επομένως ολόκληρης της πραγματικότητας (Ο 10 είναι τέλειος αριθμός, εκφράζει την τελειότητα). Ο Φιλόλαος απομάκρυνε τη Γη από το Κέντρο του Κόσμου. Ακόμα, θεώρησε ότι η Γη κινείται γύρω από το Κεντρικό Πυρ. Απέναντι από τη Γη τοποθέτησε ένα «φανταστικό» πρόσθετο πλανήτη. Το ουράνιο αυτό σώμα ονόμασε Αντίχθονα, δηλαδή Αντι-Γη και δέχθηκε ότι δεν είναι ορατό από το κατοικημένο τμήμα της Γης. Έτσι, συμπλήρωσε Συμπαντικά – Κοσμικά τον Ουράνιο Αρμονικό Θεϊκό αριθμό 10 των Πυθαγορείων. Τελικά, το Αστρονομικό Κοσμικό Σύστημα του Φιλόλαου ήταν Κεντρικό Πυρ και: Αντίχθων – Γη – Σελήνη – Ήλιος – Ερμής – Αφροδίτη – Άρης – Δίας – Κρόνος – Απλανεις Ατέρες. Όλα κινούνται γύρω από το Κεντρικό Πυρ. Το Αστρονομικό αυτό Συμπαντικό – Κοσμικό Σύστημα είχε τα εξής στοιχεία:
α) Το Σύμπαν ήταν Κλειστό, πεπερασμένο με όρια
β) Το Σχήμα του Σύμπαντος ήταν σφαιρικό
γ) Τα Ουράνια σώματα κινούνται σε κυκλικές τροχιές
δ) Η Γη κινείται κυκλικά
ε) Η Γη δεν είναι στο Κέντρο του Σύμπαντος. Στο Κέντρο είναι το Κοσμικό Πυρ.
στ) Τα ουράνια σώματα είναι 10 σφαίρες, εκφράζουν τελειότητα και θεϊκή Αρμονία. Εκπέμπουν κινητικά «Μουσική Αρμονία». Τη «Μουσική Αρμονία των Ουρανίων Σφαιρών» ακούνε μόνο οι βαθύτατα μυημένοι στη Πυθαγόρεια Μυστικιστική Φιλοσοφία.
Το Αστρονομικό Μοντέλο του Φιλόλαου δεν μπόρεσε να εξηγήσει τα διάφορα αστρονομικά φαινόμενα, όμως παρέμεινε ένα ιστορικό, θεωρητικό Αστρονομικό Μοντέλο.
Πυθαγόρειος Σχολή – Διδασκαλία
Οι εκπαιδευτές και οι μαθητές της Σχολής έδιναν «όρκο σιωπής», όρκο πίστης, αφοσίωσης, μυστικότητας και απορρητότητας. Όποιος γραφόταν στη Σχολή κατέθετε στο Κοινό Ταμείο όλα τα υπάρχοντα του. Όταν αποχωρούσε, έπαιρνε τα διπλάσια και μια επιτύμβια στήλη, που στηνόταν στη Σχολή και έγραφε το όνομα του. Η διδασκαλία περιελάμβανε τέσσερα επίπεδα – βαθμούς.
1ο) Βαθμός α΄- Παρασκευή: Εκπαίδευση προς καλύτερη ζωή (Ακουσματικοί).
2ο) Βαθμός β΄- Κάθαρση: Επιστήμη των Απόλυτων Αρχών, των Αριθμών του Σύμπαντος.
3ο) Βαθμός γ΄- Τελειότητα: Θεωρίες εισέλιξης του Πνεύματος μέσα στην Ύλη. Σύσταση του ανθρώπου. Εξέλιξη της ψυχής στο Σύμπαν.
4ο) Βαθμός δ΄- Μυσταγωγία: Γνώση, μύηση, φωτισμός. Θέα του Σύμπαντος από ψηλά. Ένωση της Ψυχής με τον Θεό. Εμπέδωση των τριών τελειοτήτων: Αγνότητα σώματος, Αρετή Ψυχής, Αναζήτηση Αλήθειας του Σύμπαντος Κόσμου.
Ο Πυθαγόρειος Μαθηματικός και Φιλόσοφος Αρχύτας ο Κροτωνιάτης (430/428-347 π.Χ), όγδοος αρχηγός της Πυθαγόρειας Σχολής, διαίρεσε τα Μαθηματικά σε τέσσερα μέρη: Αριθμητική, Γεωμετρία, Μουσική και Αστρονομία. Όλα μαζί αποτελούσαν το λεγόμενο Τετραόδιο. Πιθανολογώ, ότι το Μοντέλο αυτό με επιπρόσθετα πεδία – στοιχεία, είχε ακολουθήσει και ο Φιλόλαος στη Φιλοσοφική Σχολή της Θήβας, ως σύγχρονος του Σωκράτη και λίγο μεγαλύτερος του Αρχύτα. Το Τετραόδιο ακολούθησαν ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης και άλλοι φιλόσοφοι μέχρι την Αναγέννηση!
Η φιλοσοφία ως τρόπος ζωής
Στο πρώτο στάδιο της φιλοσοφίας, την εποχή των Κοσμολόγων (Θαλής, Αναξίμανδρος, Αναξιμένης) οι φιλόσοφοι δεν ενδιαφέρθηκαν για τον άνθρωπο, την εσωτερική του φύση και τις μορφές κοινωνικότητας και πολιτικότητας. Αντιμετώπισαν τον άνθρωπο ως μέρος της φύσης, που διέπεται από τους ίδιους φυσικούς νόμους. Δεν ενδιαφέρθηκαν για τα πάθη του, τις αντιφάσεις, τις αντιθέσεις και τις συγκρούσεις με τους άλλους ανθρώπους.
Ο Πυθαγόρας και ο Φιλόλαος μεταγενεστέρως αλλάζουν τρόπο σκέψης, δίνουν έμφαση εκτός της φύσης και της δομής του Σύμπαντος Κόσμου και στον άνθρωπο, στη σωματική και ψυχική δομή του, στο βιωματικό και γνωστικό στοιχείο. Εντάσσουν τους ανθρώπους σε ομάδες Ομοιδεατών και Ομακόων, σε μια αδελφότητα με αυστηρούς κανόνες συμμετοχής, με ιεραρχία και μυστικισμούς. Η Κοινότητα είναι κλειστή και ο Κανόνας της σιωπής προστατεύει τις δογματικές πεποιθήσεις των μελών.
Η συμπεριφορά καθορίζεται από προτρεπτικούς και απαγορευτικούς κανόνες, οι οποίοι αποστηθίζονται από όλους. Η τήρηση αυτών ενισχύει την εσωτερική συνοχή και την συνδετικότητα. Η Πυθαγόρεια μυστικιστική αδελφότητα έχει μυστηριακές λατρευτικές αρχές και πρακτικές. Ο Μέγας Δάσκαλος έχει θεική καταγωγή, λέγεται ότι είναι γιος του Φωτοδότου Απόλλωνα και ότι έχει ικανότητες υπερβατικές.
Είναι ηθικολόγος, υπερασπιστής των ηθικών αξιών, προβάλλει τις αξίες της φιλίας, της αλληλεγγύης, της κοινοκτημοσύνης, της σωστής και λιτής διατροφής, το ασκητικό ιδεώδες, τη διαφορετική μοίρα του σώματος και της ψυχής, τον εξαγνισμό της ψυχής και το δόγμα της μετενσωμάτωσης και της μετεμψύχωσης.
Η Πυθαγόρεια Σκέψη και Φιλοσοφία διατηρήθηκε πολλούς αιώνες μετά και μελετάται μέχρι και σήμερα από διάφορους φιλόσοφους, μαθηματικούς κλπ. Αυτή τη Σχολή συγκρότησε στην Θήβα ο Φιλόλαος και συνέχισαν και άλλοι και από αυτήν ξεπήδησαν διάσημες παγκόσμιες προσωπικότητες , που τίμησαν την Θήβα και την κατέστησαν ηγεμονεύουσα δύναμη στη τότε Ελλάδα.
Ο Φιλόλαος πέθανε το 388 π.Χ και μάλλον ετάφη στην Θήβα. Το Πνεύμα του είχε πυροδοτήσει τις σκέψεις και τις ψυχές των Θηβαίων.
